با توجه به گسترش روز افزون جراحی های زیبایی در کشور بررسی لزوم مسوولیت و حتی مشروعیت اعمال پزشکان زیبایی احساس می شود چرا که مطابق اصل 4 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تمامی قوانین و مقرارت ایران باید بر مبنای فقه امامیه است بدین جهت بررسی مشروعیت عمل های زیبایی با توجه به گستره فراوانش محل تامل بوده و با توجه به طرح روزافزون دعاوی بر علیه پزشکان زیبایی و ترمیمی و عدم رضایت بیماران پس از عمل برسی این موضوع از این دیدگاه لازم می باشد.

1زمینه و هدف: گرایش به زیبایی یکی از خواسته های درونی بشر است، به همین منظور جراحی اصلاحی علاوه بر ترمیم نقص ظاهری، به هدف حفظ تعادل روحی ـ روانی فرد صورت می گیرد، اما چالش اساسی آن است که بانوی باردار (اعم از مادر حقیقی و مادر قراردادی) با تمسک بر حق سلطنت نسبت به اعضای خویش، به علت صدمات ناشی از سوانح گوناگون در دوران بارداری، قصد دارد جراحی زیبایی را نیز به طور ترکیبی و همزمان، در کنار جراحی درمانی انجام دهد. این موضوع با بررسی این گزاره که هرگونه رفتار مثبت یا منفی مادر بر سلامت جنین تأثیرگذار است، در نتیجه مانع از احقاق حق جنین بر سلامت می شود، ناسازگار است. هدف از طرح بحث این می باشد که بیان داریم در تزاحم حق زیبایی مادر باردار و حق تندرستی جنین ترجیح با کدام است. روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای، راه حل برون رفت از تزاحم حقوق را مورد سنجش قرار می گیرد. ملاحظات اخلاقی: این پژوهش با رعایت اصول اخلاقی و امانتداری انجام پذیرفته است. یافته ها: در رفع تزاحم حقوق مادر و جنین، با عنایت به وزن سنگین حق جنین، ترجیح ضرر اقل بر ضرر اکثر، اخذ اهم و ترک مهم و مصلحت انگاری احکام، حق تندرستی جنین در اولویت است. با اتکا بر داده های پزشکی نیز، اعمال زیبایی مستلزم استفاده از داروهای بیهوش کننده تزریقی به علت تأثیرات منفی بر جنین، اسکلروتراپی به علت عبور از جفت، فیلر و اپیلاسیون به دلیل عدم وجود شواهد بی خطربودن در بیماران باردار، مجاز شمرده نمی شوند. استفاده از داروهای بی حس کننده موضعی و لایه برداری ها، در مقایسه با موارد فوق نسبتاً ایمن بوده، با این حال در دوران بارداری باید جانب احتیاط در نظر گرفته شود. نتیجه گیری: ملاحظه پاسداشت سلامت جنین نسبت به اعاده تقارن به هم خورده بانوان باردار، بالتبع جراحی ترمیمی ـ زیبایی در دوران بارداری از سوی آنان، در اولویت قرار دارد.

جراحی پلاستیک از جمله شاخه های نوظهور در حیطه پزشکی بوده که به دنبال پیشرفت علم جراحی و تواجه با استقبال عامه، خاصه در قرن اخیر، رشد فزاینده ای داشته است. نظر به ویژگی های خاص این قسم از عملیات پزشکی، چالش هایی اخلاقی و حقوقی، پیرامون مبنای تجویز انجام جراحی های پلاستیک در نظام های مختلف مطرح گردیده است. در حقوق ایران، عنایت ویژه قانونگذار در بند 2 ماده 59 قانون مجازات اسلامی به ضرورت شرعی به عنوان یک معیار حقوقی، اهمیت توجه به اباحه این قسم عملیات زیباسازی از منظر فقها را نمایان می سازد. به طور کلی عملیات جراحی پلاستیک را در سه دسته می توان جای داد: ابتدا جراحی ترمیمی کارکردی که برای رفع نقص عملکرد عضو مربوطه صورت پذیرفته و واجد ضرورت حیاتی است. دوم، جراحی ترمیمی شکلی که صرفا جهت اصلاح و زیباسازی عضوی از بدن که صورتی غیرطبیعی دارد، صورت پذیرفته و دارای یک ضرورت عینی است و دست آخر جراحی زیبایی محض که در آن فردی طبیعی جهت ارتقای زیبایی، تن خویش به تیغ جراحان می سپارد و بعضا می تواند ضرورتی غیرعینی (روحی - روانی) داشته باشد. پزشک ضمن رعایت پاره ای از محظورات خاص شرعی، مکلف به تشخیص هر قسم از ضرورات مذکور و موازنه آنها در ترازوی منافع و مضار جراحی، جهت توجیه عقلانی انجام آن می باشد.

مقدمه: عدم رضایت جنسی، یک مشکل شایع در زنانی است که پرولاپس اعضای لگنی دارند؛ به طوری که کیفیت زندگی و آنها را متأثر می سازد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر جراحی زیبایی اندام جنسی (کولپورافی) بر بهبود رضایت جنسی در زنان متأهل انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهد دار تصادفی در سال های 95-1394 بر روی 30 نفر از زنان مبتلا به سیستوسل و رکتوسل اقدام کننده به کلپورافی ترمیمی اندام جنسی قبل و بعد از عمل از لحاظ رضایت جنسی در شهرستان سرخس انجام شد. برای گردآوری داده های مربوط به میزان رضایت جنسی بیماران بعد از عمل جراحی از پرسشنامه رضایت جنسی لارسون استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون تی مستقل انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: بر اساس نتایج آزمون تی مستقل، عمل جراحی زیبایی ترمیمی اندام جنسی (کولپورافی) بر بهبود رضایت جنسی در زنان متأهل تأثیرگذار بود (001/0p<). نتیجه گیری: اگرچه جراحی زیبایی ترمیمی اندام جنسی باعث بهبود رضایت جنسی می شود، اما بهتر است این جراحی فقط برای اهداف درمانی و در موارد علائم شدید استفاده شود.

یکی از ابعاد معنوی انسان گرایش به جمال و زیبایی است. از این رو بخش مهمی از زندگی انسان را جمال و زیبایی تشکیل می دهد. جاذبه معنوی زیبایی علاوه بر این که او را به گزینش مسکن، مرکب و لباس زیبا وامی دارد وی را به زیباسازی جسم و چهره اش فرامی خواند جراحی زیبایی در رهیافت چنین جاذبه نیرومندی پدیدار شده است تا بدن را حفظ و ارتقا ببخشد و ساختار اعضای بدن را متوازن تر و زیباتر نماید.فقیهان عمل جراحی ترمیمی را مشروع و مجاز دانسته اند، ولی آنان در زمینه عمل جراحی زیبایی محض اتفاق نظر ندارند برخی آن را حرام اعلام داشته اند و مبانی ای همچون تغییر در خلقت الهی، روایات متضمن قبیح بودن برخی تصرفات در بدن، دورشدن از رسالت انسانی، موجب فریب و تدلیس بودن، احتمال خطر و ضرر، عدم مالکیت انسانی نسبت به اعضای بدنش، ارتکاب محظورات را ادله حرمت جراحی زیبایی به شمار آورده اند و در مقابل بسیاری از فقیهان قائل به مشروعیت جراحی زیبایی شده اند.آنان برای اثبات نظریه خویش به اطلاق آیات، روایات متضمن حسن زینت و تجمل، اصل اباحه، عرف، دلیل روانشناختی و جامعه شناسی استناد جسته اند و معتقد می باشند جراحی زیبایی چنانکه توام با خطر شدید و عوارض جدی نباشد و به نیت آراستگی معقول ظاهری، محقق بشود و به بهبود کیفیت زندگی فرد بیانجامد با ممنوعیت شرعی روبرو نمی باشد.

همراه با پیشرفت علم پزشکی و کاربرد تکنولوژهای نوین با توجه به ضرورت های اجتماعی و ارتقای سطح معاش زمینه های افزایش گرایش و بهره مندی به جراحی های پلاستیک بخصوص در سال های اخیر را موجب شده؛ که با توجه به انگیزه های روان شناسی و تلفیق جنبه های علمی، هنری و تجاری در جراحی های زیبایی و ترمیمی، مشکلات رفتاری و حقوقی مختلفی را ایجاد نموده است. که با عنایت به ویژگی های خاص جراحی های زیبایی و ترمیمی، الزامات و تعهد درمانی پزشک در این جراحی ها مورد توجه می باشد.

با مستثنی ساختن جراحان عمومی، چشم پزشکان و جراحان گوش و گلو و بینی، دندانپزشکان نقش عمده ای در پیدایش و تکمیل جراحی پلاستیک و ترمیمی امروزی ایفا کرده اند. به هنگام مطالعه تاریخچه جراحی ترمیمی (بویژه بخش جراحی فک و صورت) طی دهه ای 70-1960 می توان سه گروه از جراحان دندانپزشک را مشخص و متمایز نمود:الف- افرادی که با استفاده از دانش و مهارت تخصصی خود در زمینه علم تشریح ناحیه فک و صورت، جراحان پزشک را جهت توسعه و تکمیل جراحی پلاستیک و ترمیمی یاری و حمایت کرده اند؛ نظیرHarlod Gillies  که در کتاب «جراحی پلاستیک» چندین بار از کمک و یاری جراح و دندانپزشکی به نام Kelsey-Fry قدردانی نموده است؛ همچنین در آلمان برخی دندانپزشکان نقش بارزی در همکاری و همفکری با جراحان عمومی داشته اند که در این میان می توان از Schroder ,Bier, Ernest و نیز جراحی به نام Klapp نام برد. این نقش حمایتی دندانپزشکان هم اکنون نیز در کشورهای اسکاندیناوی و انگلیسی زبان اروپا و آمریکای شمالی حفظ شده است. در دهه های اخیر جراحان پلاستیک جهت طرح درمان و جراحی بیماران خود از متخصصین ارتودنسی کمک می گیرند.ب- در جنگ جهانی اول و دوم بسیاری از جراحان دندانپزشک با آسیبهای نسوج نرم و سخت صورت مواجه شدند و نسبت به درمان و بازاسزی آن صدمات اقدام  نمودند. آنان برای فعالیت در تمام زمینه های جراحی فک و صورت، مجبور به اخذ مدرک پزشکی و دندانپزشکی بودند تا بتوانند بنیانگذار مکتبهای تازه (Schools) برای این تخصص جدید باشند. نمونه این بزرگان Ginestet, Wassmund وPichler  و دیگران در اروپا و Kazanijan, Ivy, Dingman در آمریکا بوده اند. قابل ذکر است که در گذشته نه چندان دور برخی از جراحان عمومی که در زمینه جراحی پلاستیک کار می کرده اند، لازم دانسته اند  که تحصیلات دندانپزشکی داشته باشند و دکتری آن را دریافت دارند.در برخی دانشکده های  دندانپزشکی مشاهده می شد که یک نفر استاد جراحی در سنین بالای چهل سالگی، به منظور پر کردن خلا عملی خود به آموختن پرداخته است و آپاره های پروتزی و دندانپزشکی می سازد تا موفق به اخذ دکتری دندانپزشکی شود.

پیشرفت دانش پزشکی از یک سو و ضرورت های اجتماعی و ارتقای سطح معاش از سویی دیگر از عواملی هستند که گسترش گرایش به جراحی های پلاستیک را به ویژه در دهه های اخیر موجب شده اند، این در حالی است که وجود خصایصی چون فقدان ضرورت حیاتی، انتخابی بودن، ارتباط با روان شناسی و تلفیق جنبه های علمی، هنری و تجاری در جراحی های زیبایی و ترمیمی، آبستن معضلات اخلاقی و حقوقی عدیده ای در کشورهای مختلف گردیده است. در این راستا یکی از راه های موثر جهت برون رفت از چالش ها و مشکلات موجود این است که با عنایت به ویژگی های خاص جراحی های زیبایی و ترمیمی، الزامات و تعهدات جراحانی که در این حیطه به فعالیت می پردازند نیز با کیفیت ویژه ای مورد ارزیابی قرار گیرد، بر این اساس بایستی جراح پلاستیک را پیش از اقدام به عمل جراحی، ملزم به تعیین ضرورت موزون (قاعده تناسب) دانست، همچنین تعهد درمانی پزشک در این جراحی ها تشدید و وظیفه مرتبط با اخذ رضایت آگاهانه و اطلاع رسانی وی تغلیظ می گردد و جهت تامین هرچه بیشتر منافع متقاضیان، احراز شرط تخصص و حفظ کیفیت و استاندارد مطلوب در اقدام به جراحی های زیبایی و ترمیمی، امری ضروری خواهد بود.